W poprzednim poście wyjaśniłem, teraz wybory. W naszym okręgu: GiPS dostał 41%, HO - 32%, DiL - 15%, GSL - 7%. Komu mandaty? Trzeba dzielić. Uwaga! Możesz użyć liczby głosów, ale możesz też użyć procentów. I możesz zaokrąglać, jeśli intuicja podpowie ci, kiedy to nie grozi błędem. Tworzymy ciągi współczynników:
|
Metoda d'Hondta, dzielniki 1, 2, 3, 4...
GiPS: 41-20.5-13.7-10.2-8.2-6.8-5.9-5.1-4.55..
HO: 32 - 16 - 10.7 - 8 - 6.4 - 5.3 - 4.57...
DiL: 15 - 7.5 - 5 - 3.75 - 3...
GSL: 7 - 3.5 - 2.33...
|
Metoda St.Lague - dzielniki: 1, 3, 5, 7...
GiPS: 41 - 13.7 - 8.2 - 5.9 - 4.56 - 3.7 - 3.2 -2.7...
HO: 32 - 10.7 - 6.4 - 4.57 - 3.6 - 2.9 - 2.5...
Dil: 15 - 5 - 3 - 2.1...
GSL: 7 - 2.3... |
Ułóż współczynniki od najwyższego. Worek d'Hondta: 41=GiPS, 32=HO, 20.5=GiPS, 16=HO, 15=DiL, 13.7=GiPS, 10.7=HO, 10.2 i 8.2=GiPS, 8=HO, 7.5=DiL, 7=GSL, 6.8=GiPS, 6.4=HO, 5.9=GiPS, 5.3=HO, 5.1=GiPS, 5=DiL, 4.57=HO, 4.55=GiPS...
W kolejności przydziału GiPS weźmie więc mandaty nr: 1, 3, 6, 8, 9, 13, 15 i 17. HO - nr: 2, 4, 7, 10, 14, 16 i 19. DiL - 5, 11, 18. GSL - 12. Gdyby mandatów było 19, a tyle jest w okręgu Wwa I. GiPS wziąłby tu 8 mandatów, HO - 7, DiL - 3, a GSL - 1. Najważniejsze porównanie (procent głosów vs. procent mandatów) wypada tak: GiPS 41/42, HO 32/37, DiL 15/16, GSL 7/5. Nienajgorzej.
Gdyby zaś mandatów było 15? GiPS 7 - HO 5 - DiL 2 - GSL 1. Porównanie głosy vs. mandaty: GiPS 41/47, HO 32/33, DiL 15/13, GSL 7/7. A 9 mandatów? GiPS 5 - HO 3 - DiL1 czyi GiPS 41/56, HO 32/33, DiL 15/11, GSL 7/0.
A oto worek St.Lague: 41=GiPS, 32=HO, 15=DiL, 13.7=GiPS, 10.7=HO, 8.2=GiPS, 7=GSL, 6.4=HO, 5.9=GiPS, 5=DiL, 4.57=HO, 4.56 i 3.7=GiPS, 3.6=HO, 3.2=GiPS, 3=DiL, 2.9=HO, 2.7=GiPS, 2.5=HO. Zatem GiPS weźmie mandaty nr 1, 4, 6, 9, 12, 13, 15, 18; HO - 2, 5, 8, 11, 14, 17, 19; DiL - 3, 10, 16 ; GSL - 7.
Przy 19 i 15 mandatach daje to te same podziały, co d'Hondt! Przypadek szczególny, zdarza się ;) W okręgu 9-mandatowym rozkład GiPS 4 - HO 3 - DiL 1 - GSL 1 oznacza proporcje głosy/mandaty: GiPS 41/44, HO 32/33, DiL 15/11, GSL 7/11.
Tu pokazałem tylko, jak rachować. W następnym odcinku na precyzyjnie dobranych wynikach wykażę, jak d'Hondt i małe okręgi mogą zniekształcić proporcje.
PS. 19 paździenika: obiecałem, że udowodnię tezę na przykładzie. Trochę mi zeszło, nim policzyłem, co trzeba, ale przykłady są gotowe i powieszone :)
